บทคัดย่อ
Cardiac glycosides หรือ cardiotonic glycosides หรือ cardioactive glycosides เป็นกลุ่มของสารทุติยภูมิ (secondary metabolite) ซึ่งพบในพืชและยังพบได้ใน venom ของต่อมน้ำลายและผิวหนังของคางคกหลายสปีชีส์ มีการใช้ประโยชน์จากพืชที่มี cardiac glycosides มาตั้งแต่ก่อนคริสตกาล เช่น ทำลูกธนูอาบยาพิษ ยาทำให้แท้ง เป็นยารักษาโรคหัวใจ ยาช่วยอาเจียน ยาขับปัสสาวะ [1] ยาแผนปัจจุบันที่เป็นที่รู้จักกันดี คือ lanoxin® มีตัวยา digoxin เป็นสารกลุ่ม cardiac glycosides ในบัญชียาหลักแห่งชาติ พ.ศ. 2565 จัดอยู่ในกลุ่ม positive inotropic drugs ช่วยเพิ่มการบีบตัวของหัวใจในผู้ป่วยหลังการผ่าตัดหัวใจ เพิ่มการบีบตัวของหัวใจในผู้ป่วย advanced heart failure ที่เคยใช้ เบต้า blocker มาก่อน ใช้ทดแทนหรือเสริม dopamine หรือ dobutamine ใน advanced heart failure และมีข้อบ่งใช้ภาวะหัวใจเต้นไม่เป็นจังหวะแบบ atrial fibrillation, atrial flutter และ supraventricular tachycardia